รับผลิตเสื้อหม้อห้อมพิมพ์ลายโลโก้ โรงแรม บริษัทและองค์กรต่างๆ

ผ้าหม้อห้อม ผ้าหม้อฮ่อมหรือม่อฮ่อม สินค้าคุณภาพดีจากเมืองแพร่ 

ผ้าหม้อห้อม เอกลักษณ์ของจังหวัดแพร่

ประวัติความเป็นมาของผ้าหม้อห้อม
“หม้อห้อม” เป็นภาษาพื้นเมือง เป็นการรวมคำระหว่าง คำว่า “หม้อ” กับ “ห้อม” ซึ่งคำว่าหม้อ หมายถึง ภาชนะชนิดหนึ่ง ส่วนคำว่าห้อม หมายถึง พืชชนิดหนึ่งที่เรียกว่า ต้นหอม หรือ
ต้นคราม ซึ่งจะให้สีน้ำเงินหรือกรมท่าในการย้อมผ้า
ความเป็นมาของการทำผ้าหม้อห้อมไม่มีหลักฐานการบันทึกว่า เริ่มทำกันมาตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่คาดว่าน่าจะมีการทำมาหลายชั่วอายุคน โดยการทำสืบทอดกันมาตั้งแต่รุ่น พ่อ – แม่ เพราะ ป้าเหลือง ทองสุข ผู้ที่ทำผ้าหม้อฮ่อมอยู่ในปัจจุบันก็ทำสืบทอดมาจากแม่และรุ่นป้าเหลืองที่ทำกันอยู่นี้ก็ทำมา ประมาณ 40 กว่าปีแล้ว และคงจะถ่ายทอด สู่รุ่นลูกต่อไป

วิธีการทำสีครามจากต้นหอมหรือต้นคราม

• ตัดต้นหอมหรือต้นคราม
• นำกิ่งและใบมาทำเป็นมัดๆ
• นำใบและกิ่งที่มัดไว้ไปแช่น้ำเปล่าไว้ 2 คืน
• เมื่อแช่ครบ 2 คืนแล้ว นำกากต้นหอมออก
• นำปูนขาวผสมกับน้ำที่แช่ได้ แล้วตีให้เกิดฟอง เติมปูนขาวจนกว่าฟองที่ได้จะเป็นสีน้ำเงิน
• ทิ้งให้น้ำที่ได้ตกตะกอนหรืออาจจะใช้ผ้าขาวบางกรองเอาตะกอนที่ได้เก็บไว้เป็นหัวคราม นำไปใช้ได้ตลอดทั้งปี

วิธีการย้อมผ้าหม้อห้อม

• นำหัวครามที่ได้นั้นมาผสมกับน้ำด่าง (น้ำด่างได้มาจากการกรองน้ำขี้เถ้าที่ได้จากการหุงต้ม) และปูนขาว ใส่ลงไปในหม้อ
• นำเสื้อผ้าที่ต้องการย้อม (ผ้าฝ้าย) มาทำความสะอาดเอาแป้งออกโดยการต้ม หรือแช่น้ำไว้ 2 คืน
• นำผ้าที่ทำความสะอาดแล้วมาย้อมในหม้อโดยใส่ผ้าครั้งละ 4-5 ตัวต่อหนึ่งหม้อ
• นำผ้าที่ย้อมเสร็จแล้วไปตากให้แห้งแล้วขยำให้ทั่วเนื้อผ้าประมาณ 10-15 นาที
• นำมาย้อมแล้วนำไปตาก 3-4 ครั้งขึ้นอยู่กับสีที่ต้องการ ถ้าต้องการสีที่เข้มมาก ก็ย้อมให้นานครั้ง
• เมื่อได้ผ้าตามสีที่ต้องการแล้วนำไปซักทำความสะอาดก่อนนำออกจำหน่าย

การใช้ผ้าหม้อห้อม

โดยธรรมชาติแล้วคุณสมบัติของสีครามที่ใช้ย้อมผ้าหม้อห้อมนั้นสีจะตก จึงพูดได้ว่า “หม้อห้อมแท้สีจะต้องตก” แต่มีกรรมวิธีที่ช่วยให้สีครามตกน้อยลงได้โดยการแช่น้ำเกลือหรือหัวน้ำส้มไว้ 1 คืน ก่อนซักครั้งแรก หลังจากนนั้นก็ซักตามปกติโดยแยกซักออกจากผ้าที่มีสีอ่อน ผ้าหม้อห้อมยิ่งซักก็จะยิ่งสวย ซึ่งจะตกอยู่ประมาณ 4-5 ครั้ง จากนั้นสีจะอยู่ตัวไม่ตก คุณก็จะได้ผ้าหม้อห้อมย้อมครามที่มีสีสวยไว้สวมใส่

เสื้อหม้อห้อม(แพร่)

 

  

ผ้าม่อฮ่อม

เป็นผ้าพื้นเมืองที่สำคัญของจังหวัดแพร่ คำว่าม่อฮ่อม เขียนได้หลายแบบ เช่น ม่อห้อม,หม้อฮ่อม,หม้อห้อม ซึ่งแล้วแต่ใครจะนำมาใช้ แต่ ความหมายที่แท้จริงนั้น เหมือนกันทุกคำ คือ เสื้อผ้าที่มีสีครามที่เกิดจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษชาวไทย เป็นการใช้ผ้าฝ้ายที่ได้จากการทอ ย้อมด้วยสีครามที่ได้จากต้นฮ่อมหรือต้นคราม จะได้ผ้ามีสีเดียวกันตลอดทั้งผืน ปัจจุบันนำมาตัดเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น กางเกง กระโปรง เสื้อ ผ้าเช็ดหน้า เป็นต้น งานเทศกาลต่างๆ เช่น ลอยกระทง ,สงกรานต์ ,วันขึ้นปีใหม่ , งานบุญประจำปี , งานไหว้พระธาตุ , การท่องเที่ยว และอื่นๆ อีกมากมาย ม่อฮ่อมเป็นที่นิยมในการสวมใส่ของคนภาคเหนือ และของคนทั่วประเทศ ซึ่งแสดงได้ถึงเอกลักษณ์ผ้าไทย ที่เหมาะกับทุกเทศ

                ม่อฮ่อม เป็นภาษาถิ่นเหนือ เกิดจากคำว่า ม่อ และฮ่อม แต่หลายคนเรียกเพี้ยนว่า หม้อห้อม หรือ หม้อฮ่อม หรือ ม่อห้อม ซึ่งก็สามารถเรียกได้ เพียงแต่ความหมายก็เหมือนกัน คือ เสื้อผ้าที่เกิดจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษในแบบของสีครามม่อฮ่อม

                ส่วน ผ้าหม้อห้อมก็ทำจาก ต้นฮ่อม หรือต้นคราม เป็นพืชล้มลุกในตระกูล คราม ซึ่งชาวทุ่งโฮ้งนำเอาส่วนที่เป็นลำต้น และใบมาหมักในหม้อที่บรรจุน้ำตามกรรมวิธีที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ ทำให้ได้น้ำสีคราม ที่จะนำมาย้อมผ้าขาวให้เป็นผ้าคราม ที่เรียกกันว่า ผ้าม่อฮ่อม ซึ่งเป็นผ้าที่ชาวแพร่ และคนทั่วประเทศ นิยมใช้ทุกเพศทุกวัย ไม่เว้นแม้แต่ชาวต่างประเทศ ซึ่งจะเห็นได้ว่า ชาวต่างประเทศได้นิยมชมชอบในผ้าม่อฮ่อม กันอย่างมาก